เรื่องเด่น ภาวนามยปัญญา:องค์หลวงปู่น้อย ญาณวโร วัดป่าห้วยริน ต.หัวนาคำ อ.กระนวน จ.ขอนแก่น

หลักธรรมหลักวินัยเป็นของหยาบ ของกลาง ของละเอียด สมาธิก็เฉกเช่นเดียวกัน สมาธิขั้นหยาบ สมาธิขั้นกลาง สมาธิขั้นละเอียด ปัญญาก็เฉกเช่นเดียวกัน ปัญญาขั้นหยาบ ปัญญาขั้นกลาง ปัญญาขั้นละเอียดเพราะกิเลสอาวสะมันมีละเอียดมากปัญญาจึงมีทุกขั้นตอน กิเลสหยาบก็ใช้ปัญญาช่วงหยาบ กิเลสกลางก็ใช้ปัญญาช่วงกลาง กิเลสขั้นสูงสุดละเอียดยิบก็ต้องใช้สติปัญญาขั้นละเอียด เพราะสติกำลังปัญญาช่วงละเอียดมันไม่มากเพราะมันละเอียดมาก ใครจะว่าสติกำลังขั้นนั้นมันมีมากไม่ใช่ มันละเอียดมากแทบจะไม่มี

เพราะฉะนั้นการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าและสงฆ์สาวก จึงตรัสรู้ในสติกำลังปัญญาที่ละเอียด ผู้ที่ใช้สติกำลังปัญญาขั้นหยาบก็คือในตำรา ผู้ใช้สติกำลังปัญญาขั้นกลางก็คือการพินิจพิจารณาในตำราให้ท่องแท้ให้หมั่นพินิจพิจารณาไตร่ตรองไปเรื่อย ๆ เพื่อให้ของหยาบกลายเป็นของปานกลาง แต่ของละเอียดนั้นเกิดขึ้นจากการภาวนา ที่พระพุทธเจ้าบัญญัติไว้ว่า “ภาวนามยปัญญา” ภาวนามยปัญญาตัวนั้นเป็นสติปัญญาขั้นละเอียด สติก็ละเอียดปัญญาก็ละเอียดเพราะมันลึกลับซับซ้อนไม่สามารถใช้ตำรา ในตำราไม่สามารถแจกแจงถึงสติปัญญาที่ละเอียดที่เรียกว่า ภาวนามยปัญญา

ผู้ได้มรรคได้ผลขั้นสูงสุดจึงจะทราบ ผู้อื่นจะไม่ทราบว่าสติปัญญากำลังขั้นละเอียดคืออะไรที่แท้ ภาวนามยปัญญาตัวนั้นเป็นปัญญาที่ประหารพวกเปรต พวกผี ขั้นละเอียด มันหากเกิดขึ้นอิงแอบแนบอยู่ที่จิตเชื่อใจไม่ได้ว่าเป็นปัญญาหรือเป็นมารเพราะมันละเอียดยิบ เพราะฉะนั้นผู้ที่เป็นนักจิตภาวนาจึงชอบหลงเพราะมันละเอียดมาก แต่ถ้าผู้ที่สร้างบุญบารมีมามากเพื่อมรรคเพื่อผลย่อมถือว่าสิ่งนั้นยังเป็นของหยาบ จึงเพียรพยามและเห็นขั้นสูงสุดนั้น มรรคขั้นนั้นจึงเป็นมรรคแห่งความละเอียดไม่มีสิ่งของหยาบ ๆ เข้าไป ตำราใช้ไม่ได้ สิ่งนั้นจะใช้ได้อย่างเดียวคือ ภาวนามยปัญญานี่คือหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ละเอียดลออในภาคปฏิบัติ หากไม่สามารถใช้ภาคปริยัติเข้าไปแอบแฝงได้ขณะช่วงตะลุมบอล



โอวาทธรรม : องค์หลวงปู่น้อย ญาณวโร
วัดป่าห้วยริน ต.หัวนาคำ อ.กระนวน จ.ขอนแก่น
๒๗ มกราคม ๒๕๖๑